فان طور

هرچند از همان زمان عرضه نخستین قسمت از سریال «شام ایرانی» کپی برداری از مجموعه ای مشابه جلب توجه می کرد اما در قسمتهای بعدی نه تنها این اصرار بر تقلید کاهش نیافت بلکه کار را به جایی رساند که حالا هفتمین قسمت از این مجموعه را بایستی به یک کُپی کاملا مبتذل شبیه دانست.

یک نگاه کلی به این قسمت که بخش سوم از سری دوم «شام ایرانی» است ما را بیش از پیش به این حقیقت رهنمون می سازد که جناب بیژن بیرنگ در دهه ششم زندگی خویش خلاقیت را کاملا کنار گذاشته و به جایش تا توانسته به گرته برداری از همان گوینده برنامه مرجع پرداخته! همین است که می بینیم بازیگران زنی که برای رقابت در «شام ایرانی» انتخاب شده اند تا می توانند سعی می کنند با شوخی های سبکی که مابین آنها و گوینده برنامه بیژن بیرنگ ردوبدل می شود فقط و فقط وقت برنامه را تلف کنند وگرنه کیست که نداند آشپزی کردن بهانه است و جناب بیرنگ قصد داشته با ساخت «شام ایرانی» فقط و فقط تجمل و ثروتی که در زندگی بازیگرانی درجه سوم مانند لادن طباطبایی و سحر زکریا وجود دارد را به مخاطبان عرضه کند تا به این طریق آدمهایی مانند ما که خانه مان نه اثاثیه شیک دارد و نه تراس باصفا و باربکیو/ barbecue-لطفا باربکیو را با تلفظ خانم طباطبایی که انگار سالها ساکن ینگه دنیا بودند و تلفظشان ما را کشته «باربی کیو» تلفظ کنید- دلشان بسوزد و آه حسرت بخورند که چرا هنرپیشه نشده اند!

دقیقا به همین دلیل است که بازیگری که تا به حال آشپزی نکرده و حتی خودش هم مستقیما به این موضوع اشاره می کند که کلفتی دارد به نام «ویدا» که او کارهایش را انجام می دهد به عنوان یکی از رقابت کنندگان در برنامه آشپزی(!!!) انتخاب می شود. باز اگر طرفمان هنرپیشگان درجه یک بودند، حرفی نبود اما وقتی کسی که همه افتخارش بازی در نقش مکمل فیلمی است مثل «ازدواج به سبک ایرانی» به مانند یک سوپراستار پولساز سخن می گوید، نمی شود دم فروبست و چیزی نگفت.

باز اگر در خلال همین شوی تجملی که بیرنگ و رفقایش عرضه کرده اند یک سری تعلیقهای واقع گرایانه وجود داشت درصد توهین به شعور مخاطب پایین می آمد اما نه تنها در انتخاب پرسشهایی که مجری برنامه از مهمانان می پرسد کمترین تفکری صورت نگرفته بلکه کاملا مشخص است که این خانم های بازیگر در اقدامی کاملا هماهنگ با مجری، سعی کرده اند هر چه خاطره ریز و درشت درباره خانه داری و آشپزی ندارند(!) را براساس سناریویی از پیش تعیین شده، حفظ کرده و در برابر دوربین، طوطی وار بیان کنند.

بدبختانه اینکه شوخی هایی که مهمانان با هم یا با مجری برنامه مطرح می کنند هم آن قدر کودکانه است که بعضا می مانی در حال تماشای تازه ترین محصول کارگردانی هستی که «همسران» را ساخته یا در حال تماشای یک برنامه ارگانی که محل اجرای آن یک مهدکودک است!

از همه اینها که بگذریم حجم فراوان آگهی های تبلیغاتی گنجانده شده در ابتدا و انتها و مابین پخش هر قسمت از «شام ایرانی» واقعا خجالت آور است. از یک طرف از مخاطب می خواهیم که نسخه کپی نخرد و صرفا محصول ارژینال را تهیه کند و از سوی دیگر نسخه ارژینال را پر می کنیم از آگهی هایی که حتی با فشردن دکمه forward هم نمی توان آنها را رد کرد! باز اگر «شام ایرانی» محصولی بود از رسانه ملی این حجم آگهی قابل چشم پوشی بود اما وقتی بناست محصول در شبکه نمایش خانگی عرضه شود و مخاطب برای خرید آن پول نقد بپردازد این حجم آگهی چه معنایی دارد؟ به خصوص که نیم بیشتری از فیلم به پیام بازرگانی اختصاص داده شده است یا به بیانی ساده تر مابین آگهی های بازرگانی، برنامه ای به شدت ضعیف و مبتذل و مقلد، پخش می شود! 

در این جا است که باید گفت صد رحمت به اصل برنامه چراکه حداقل می دانیم ماهواره ای و مبتذل است! آخر از بازیگران و هنرمندان ایران زمین چنین رفتاری به شدت بعید و دور از ذهن می باشد. به خصوص ازبیژن بیرنگ با آن کارنامه زیبا و خاطره انگیزش! این برنامه اصلا قابل قیاس با «خانه سبز» و«همسران» نیست. در هر حال او ریسک بزرگی کرده و حاصل این ریسک هم تنزل کارنامه کاری بوده است.